Kampvuren aan de hemel

Jingeri,

"Jingeri" betekent "hallo" uit de Yugambeh-taal van Aboriginals

De laatste tijd krijg ik veel vragen over mijn avontuur Down Under. En ja, deze nieuwsbrief gaat eens niet over healing of stemvorken. 😊 Het gaat over levenswijsheid die duizenden jaren oud is. Over ontmoetingen die me raakten. Gesprekken met aboriginals, first nations genoemd. Over een cultuur die ons zoveel te leren heeft. Ik deel dit graag met jou, omdat sommige verhalen gewoon verteld mogen worden. Omdat ze ons allemaal iets kunnen leren over verbinding, over respect, over wie we eigenlijk zijn.

Misschien raakt het jou net zo hard als het mij raakte …

Wijsheid van de First Nations

Tijdens mijn reis door Australië stond een bezoek bij aboriginals of aan een Aboriginal centrum met stip bovenaan mijn lijstje. Mijn nieuwsgierigheid was groot en ik voelde me aangetrokken tot hun verhalen, hun manier van leven, hun rituelen en geschiedenis.

Wat een respect heb ik voor deze mensen. In vergelijking met hun diepgewortelde gebruiken en verbondenheid hebben wij eigenlijk bijna helemaal geen cultuur meer. Zo voel ik dat tenminste.

Het viel me meteen op dat veel websites van bedrijven en instanties in Australië beginnen met een soort eerbetoon. Een melding waarin ze respect uitspreken voor hen die de oorspronkelijke eigenaars zijn van dit land. Dat raakte me. Het is een vorm van eerbied en erkenning na al het leed dat hen werd aangedaan. De geschiedenis van de First Nations doet me denken aan die van de Indianen in de Verenigde Staten. De ellende was minstens even groot.

Een ontmoeting met Jellurgal

In het Jellurgal Aboriginal Cultural centre werden we rondgeleid door iemand bijzonders: Adrian, een rechtstreekse afstammeling van Jellurgal.

Zijn verhaal begon met drie kleuren.

De Aboriginalvlag. Drie kleuren die elk een verhaal vertellen.

Zwart. De kleur van de Aboriginal mensen zelf. Hun huid. Hun identiteit. Hun bestaan op dit land, al duizenden jaren voor er überhaupt sprake was van wat wij nu Australië noemen. Zwart staat voor de mensen, voor hun aanwezigheid, voor hun diepe wortels in dit continent.

Rood. De aarde. Het land. De rode grond waar alles mee begon en waar alles mee verbonden blijft. Het is de spirituele band met het land, maar ook letterlijk de rode aarde van het Australische binnenland. Sommigen zeggen dat het ook het bloed vertegenwoordigt dat vergoten werd, de pijn en het verdriet van wat er gebeurd is met de Aboriginal volkeren. Beide interpretaties zijn waar.

Geel: De zon. Levensbrenger. Zonder zon geen leven, geen groei, geen warmte. De zon die elke dag opkomt en ondergaat, die de cyclus van het leven maakt. Voor veel Aboriginal volkeren is de zon ook een spiritueel symbool, een constante in hun verhalen en tradities.

Drie eenvoudige elementen. En toch zo krachtig.

Want deze vlag vertelt een verhaal over mensen die er altijd al waren. Over een land dat voor hen heilig is. Over de zon die blijft schijnen, ondanks alles.

Deze vlag werd ontworpen in 1971 door Harold Thomas, een Aboriginal kunstenaar. Hij wilde dat zijn volk een symbool had. Iets wat hun identiteit, hun verbondenheid met het land en hun spiritualiteit zou uitdrukken. En dat is gelukt. De vlag werd een icoon, een statement, een bron van trots.

Het is ook een herinnering. Een herinnering dat er voor de komst van kolonisten al een rijk, complex, spiritueel leven was op dit continent. Dat er culturen waren die in harmonie leefden met het land en haar natuur, die wisten hoe ze moesten overleven, die verhalen vertelden die al generaties lang werden doorgegeven.

En nu hangt die vlag. Bij protesten, bij bijeenkomsten, bij sportevenementen. Als een stille maar krachtige boodschap:

"Wij zijn er nog. Wij waren er altijd al. En wij blijven."

Soms hangt ze ondersteboven

Een ondersteboven hangende vlag. Dat is altijd een krachtig signaal.

In veel culturen, ook in de westerse wereld, betekent een ondersteboven hangende vlag: nood. Gevaar. Een noodkreet. Het is een universeel teken dat er iets grondig mis is.

Voor de Aboriginalvlag geldt dat ook. Als die ondersteboven hangt - dus met het rode bovenaan en het zwarte onderaan - is het een statement. Een protestvorm. Een manier om te zeggen: Ons volk lijdt. Er is iets wat niet klopt.

Het kan gaan over zoveel. Over landrechten die geschonden worden. Over de gezondheidszorg die tekortschiet in Aboriginal gemeenschappen. Over het hoge aantal Aboriginal mensen in gevangenissen. Over de vele moorden op Aboriginal mensen. Over jongeren die geen toekomstperspectief hebben. Over de pijn van het verleden die nog steeds doorwerkt in het heden. Over de Stolen Generations - die kinderen die bij hun families werden weggehaald. Over racisme en discriminatie die nog steeds bestaan.

Een ondersteboven hangende vlag is geen grapje. Het is geen vergissing. Het is bewust. Het is een stille schreeuw om aandacht. Om erkenning. Om verandering.

Het mooie - of eigenlijk het trieste - is dat die ondersteboven hangende vlag vaak meer zegt dan duizend woorden. Het is een beeld dat blijft hangen. Dat vragen oproept. Dat mensen doet nadenken.

Want als een volk zijn eigen symbool van trots ondersteboven moet hangen om gehoord te worden, dan zegt dat toch iets over de wereld waarin we leven?

Eerlijkgezegd, ik heb het nog nooit zo gehad met vlaggen of zo. Als ik op tv tijdens betogingen mensen met vlaggen zie stappen, dan snapte ik het eigenlijk niet echt. Tot nu. Een vlag kan een heel brede betekenis of symboliek dragen.

Sterren zijn kampvuren

Onze gids vertelde over zijn moeder die overleden is. Zij had hem kort voor haar dood gezegd: “Als je mij mist, kijk dan naar boven. Naar de sterren. Dat zijn allemaal kampvuren van verschillende families en voorouders.”

Dus, volgens hun cultuur zijn de sterren aan de hemel kampvuren van al onze voorouders. Ik vond het alvast een mooie gedachte.

Voorouders, ancestors genoemd, zijn constant bij ons, aldus Adrian. Ze zijn beschermend. Wakend.

Vallende sterren zijn wisselende zielen of overgaande zielen. Soms zijn vallende sterren interacties met voorouders die even langskomen om te laten zien dat ze er zijn. Tot 14 generaties terug hebben we al duizenden voorouders.

Adrian vertelde over een medische ingreep die hij onderging. Hij had zijn ”team van voorouders” gevraagd om hem te omringen tijdens zijn operatie. Na zijn ontwaken vertelde een verpleegkundige dat hij tijdens zijn verdoving en het ontwaken steeds “hallo” had gezegd. Hij wist nadien dat zijn voorouders er waren geweest.

En hij voegde er nog aan toe dat het niet uitmaakt hoe moeilijk of makkelijk een huidige relatie is met een ouder of (over)grootouder. Je voorouders zijn er gewoon altijd. Onvoorwaardelijk. Ook een mooie gedachte, toch?

Hij spoorde ons aan om meer vragen te stellen aan onze voorouders.

Vraag en je zult ontvangen. Dus na afloop vroeg ik … 😊 Mijn ogen vonden in een fractie een wit steentje in de vorm van een hart in het parelwitte zand.

Toeval? Hmmmm. Ik hou het bij een mooie gedachte …

Banden met voorouders zijn voor hen heel bijzonder. De stippen en strepen die ze op hun lichaam tekenen, zijn te vergelijken met een identiteitskaart. Elke familie heeft al eeuwenlang haar figuren, stippen, kleuren en strepen. Hij benadrukte dat dit voor hen niets te maken heeft met het bezitten van gronden of wouden. Ze uiten op die manier de verbondenheid met hun stam en hun voorouders. Minder belangrijk is hun territorium. De verschillende families leven soms met en door elkaar en de tekeningen tonen bij wie of waar je thuishoort.

Welcome to Country ceremony - Mosman Gorge

We zijn allemaal met elkaar verbonden. We zijn een.

Volgens de verhalen zijn we niet alleen verbonden met elkaar, maar ook met moeder aarde, met bomen, planten en dieren. Allen hebben hun verhaal, “their story. “

Moeder aarde bezit ons, niet omgekeerd, aldus onze gids. Wij geven en nemen van de aarde, van de ruimte.  Zelfs de menstruatie van een vrouw zou betekenen dat we bloed teruggeven aan moeder aarde. Want alles is cyclisch, alles is steeds in uitwisseling.

Samen

In de wereld van de First Nations maken vrouwen vaak samen een schilderij of zandsculptuur. Elke vrouw krijgt een hoekje. Er is geen ego dat zegt: dit is van mij. We maken het samen. Zoals we ons leven samen creëren. Ook hun voorouders schilderen mee. Hun energie is overal aanwezig. Daar is geen twijfel aan, volgens onze gids.

Je bent een kind van moeder aarde én een kind van de kosmos,

samen met alle andere spirits.

Dreamtime

In de Dreamtime vertellen de Aboriginals over scheppingsverhaal.

In de Dreamtime vertellen de Aboriginals over hun vooroudergeesten. Over hoe zij de aarde vormden, de rivieren lieten stromen, de bergen deden rijzen en leven gaven aan alles wat ademt. Op de foto hierboven zie je de hand van onze gids, die zijn verhaal illustreerde in het zand.

Het zijn geen verhalen zoals wij die kennen. Het zijn scheppingsverhalen die generaties lang mondeling worden doorgegeven. Verhalen die de oorsprong van alles verklaren.

Ons gids deelde zijn scheppingsverhaal met ons. Een voorrecht. Want deze verhalen zijn heilig, persoonlijk en worden niet zomaar gedeeld met vreemden.

Wat kon deze man mooi vertellen.

Het vertellen van verhalen is een belangrijk deel van de cultuur van de First Nations. Veel van hun gebruiken, gewoontes, rituelen, kennis over mens, dier en plant worden al eeuwen mondeling doorgegeven van de ene generatie op de andere.

Met de komst van de kolonisten en missionarissen zijn helaas veel verhalen verdwenen, samen met veel bijzondere kennis (zoals plantengeneeskracht …) omdat de First Nations uit elkaar gedreven werden, vermoord werden, verplicht waren naar andere gebieden te vertrekken/vluchten ...

Hij ging verder:

Het probleem van velen in onze moderne wereld is dat we niet meer weten wat te doen en niet weten waarom we hier zijn. We zijn de verbinding kwijt. Ook de verbinding met onze voorouders.

Maar de boodschap is helder: voel je nooit alleen. Kijk naar omhoog, naar de sterren. Daar zijn ze. Altijd.

Het respect en de eerbied voor onze planeet is bijzonder groot.

Moeder aarde roept nu onze hulp bij alle klimaatproblemen. Haar taal bestaat uit regens, aardbevingen, overstromingen ... Ze heeft ons nú nodig, benadrukte hij.

Eerbied voor het regenwoud.

Het woud is ons voedsel, ons medicijn en onze bescherming, aldus de gids. Als we daar zorg voor dragen, draagt zij (Moeder Aarde) zorg voor ons.

Hij toonde enkele planten en omschreef hun bijna magische medicinale krachten. Onze gids zei er wel meteen bij dat zijn volk bewust niet alle geheimen en rituelen prijsgeeft. Met een knipoog naar de Westerse wereld die hun wouden zouden leegroven als ze eens wisten wat er allemaal te vinden is.

Goed bewaarde geheimen van duizenden jaren oud.

In een ontmoeting met een andere man van aboriginal afkomst kregen we een rookceremonie vooraleer we het tropische regenwoud introkken.  Iedereen kreeg een rituele zuivering door middel van rook om “bad spirits” weg te nemen en zo te voorkomen dat we die spirits het woud zouden inbrengen.

Mossman Gorge rookceremonie

Nog zo'n mooi inzicht dat we meekregen:

Oordeel niet, want je kent nooit het verhaal van de ander. 

Nooit “Good bye”, maar wel "Naan ya boo"

Een laatste parel om mee te geven:

De Aboriginals zeggen nooit "goodbye". Dat woord bestaat niet in hun woordenschat. Zij zeggen "thanks". Of ze gebruiken woorden uit hun eigen taal die betekenen: tot later, tot spoedig, we zien elkaar terug.

"Naan ya boo" betekent "see you later"

Want in hun cultuur bestaat geen afscheid. Afscheid is nooit permanent.

Niemand verlaat je ooit volledig. Ook je voorouders niet.

Ze blijven. Altijd dichtbij. Ze zijn er altijd.

Gewoon.

Naan ya boo 🌟